Những bài thuốc bổ Đông Y chọn lọc: DỤC LÂN CHÂU

 

 

(Còn gọi: DỤC LAN HOÀN, ĐIỀU KINH DỤC LAN HOÀN TRỢ DỰNG BÁT TRÂN HOÀN)

Xuất xứ: CẢNH NHẠC TOÀN THƯ

Thành phần

Nhân sâm

60g

Bạch truật

60g

Phục linh

60g

Thược dược

60g

Xuyên khung

30g

Chích cam thảo

30g

Đương qui

120g

Thục địa

120g

Thỏ ti tử

120g

Đỗ trọng

60g

Lộc giác sương

60g

Xuyên tiêu

60g

 

Lộc giác sương có tác dụng bổ dương sinh tinh

 

Cách dùng: Các vị trên nghiền mịn, luyện mật làm hoàn. Mỗi lần uống 6-9g, mỗi ngày uống 2-3 lần. Cũng có thể dùng ẩm phiến làm thang, sắc nước uống, liều dùng căn cứ tỉ lệ bài gốc mà chước giảm.

Công hiệu: Ích khí bổ huyết, ấm thận nuôi gan, điều bổ xung nhâm.

Chủ trị: Phụ nữ khí huyết đều hư, kinh mạch không đều, cưới lâu không có thai, hoặc đới trọc, hoặc đau bụng, hoặc mỏi lưng, ăn ít còm cõi.

Giải thích bài thuốc: Trong bài này nhân sâm, bạch truật, phục linh, cam thảo kiện tì bổ khí, dương qui, xuyên khung, thược dược, thục địa dưỡng huyết hòa huyết, khí huyết sung thịnh ắt khí huyết có dư ở mười hai kinh tưới khắp kỳ kinh tám mạch khiến khí huyết của hai mạch xung nhâm thông thịnh, kinh nguyệt tự nhiên điều hòa. Thỏ ti tử ôn bổ ba kinh âm can tì thận; đỗ trọng bổ ích can thận, lộc giác sương bổ dương sinh tinh, xuyên tiêu bổ hỏa của mệnh môn mà tuyên tán hàn thấp, khiến hạ nguyên ấm áp, tinh huyết sung thịnh, xung nhâm thông thịnh, bào mạch hòa điều, tự nhiên giữ được tinh để thai nghén.

Gia giảm: Nam giới dùng bài này nên gia thêm câu kỉ, hồ đào nhục, lộc giác giao, sơn dược, sơn thù du, ba kích nhục, phụ nữ chậm kinh đau bụng nên gia thêm phá cổ chỉ sao rượu, nhục quế, bệnh nặng thì lại gia thêm ngô thù du; nếu đới nhiều bụng đau thì gia thêm phá cố chỉ, bắc ngũ vị, hoặc gia thêm long cốt; nếu tử cung hàn, hoặc tả hoặc đau thì gia thêm bào can khương, chế phụ tử tùy nghi; nếu nhiều uất giận, khí không thuận mà trướng mà trệ thì nên gia thêm hương phụ sao rượu, hoặc nếu bệnh nặng thì lại gia thêm trầm hương; nếu như huyết nhiệt nhiều hỏa, hành kinh sớm,  nội nhiệt thì gia thêm xuyên tục đoạn, địa cốt bì.

Bàn luận: Đặc điểm then chốt để biện chứng bài thuốc này là hậu kì kinh nguyệt lượng ít màu nhạt, lưng vế mỏi chồn, bụng dưới có cảm giác lạnh, ít ham muốn tình dục tiểu tiện trong dài, lưỡi nhạt rêu trắng, mạch trầm tế. Ngày nay thường dùng bài thuốc này điều trị kinh nguyệt không đều, không thai nghén được, rối loạn chức năng sinh dục ở nam giới, bất dục. Nếu lưng mỏi như gãy, bụng dưới lạnh nhiều, mạch trầm trì thì gia thêm ba kích thiên, bổ cốt chi, tiên mao, tiên linh tì; bế kinh thì khử bỏ đỗ trọng, lộc giác sương, gia thêm ngưu tất, chế phụ tử, trạch lan; can thận bất túc thì gia thêm tử hà xa, a giao, lộc giác giao.

 

(Nguồn: Eco Siberia)